Bronbemaling

Een bronbemaling is het oppompen van grondwater om de bouwput van bouwwerken droog te houden of de exploitatie van infrastructuur mogelijk te maken. Als er niet wordt bemaald, kan de bouwput of infrastructuur instorten of de constructie opdrijven. Een bronbemaling is dan ook een noodzakelijke onttrekking van grondwater. Een bronbemaling is een ingedeelde inrichting (rubriek 53 van bijlage I van titel II van VLAREM). Vooraleer een bronbemaling kan worden opgestart, dient men te beschikken over een meldingsakte of omgevingsvergunning voor de exploitatie van ingedeelde inrichtingen. In het Omgevingsloket kan die melding of omgevingsvergunning worden aangevraagd.

Negatieve impact van een bronbemaling

De afgelopen jaren kende Vlaanderen verscheidene hittegolven en droogteperiodes. De grondwaterstand wordt hierdoor te weinig aangevuld. In het verleden werd het grondwater van een bronbemaling standaard geloosd in de openbare riool. Dit heeft verschillende negatieve effecten:

• het grondwater wordt onttrokken uit de bodem, zodat deze lokaal verdroogt en de infiltratie van het ondiep grondwater naar diepere grondwaterlagen vermindert;
• het grondwater belast de riolering, wat bij zware neerslag tot lokale wateroverlast kan zorgen;
• het grondwater verdunt bij gemengde stelsels het afvalwater, zodat de efficiëntie van de rioolwaterzuivering daalt en tot hogere kosten leidt.

Met de huidige staat van het grondwater in het achterhoofd is dat niet meer aanvaardbaar. Lokale besturen zoals stad Mortsel hebben de afgelopen jaren strenge voorwaarden opgelegd voor bemalingen om de impact op de grondwaterstand te beperken.

Pakket bijzondere voorwaarden bemalingen

Om de rechtszekerheid voor aanvragers te vergroten en zo vertragingen en hogere kosten te vermijden is er de noodzaak voor uniformiteit en duidelijkheid. Daarom keurde het college van burgemeester en schepenen op 22 februari 2021 het pakket bijzondere voorwaarden voor bronbemalingen goed. Voor alle meldingsaanvragen ingediend na 1 maart 2021 worden in de meldingsakte dezelfde bijzondere voorwaarden opgelegd.

In het pakket wordt een “ladder van Lansink” voor bemalingswater gedefinieerd. Het bemalingswater wordt in de volgende graad van prioriteit afgevoerd:

1. de grondwateronttrekking in duur of kwantiteit maximaal te beperken;
2. het niet-verontreinigd bemalingswater maximaal rechtstreeks terug in de grond te brengen via retourbemaling;
3. het niet-verontreinigd bemalingswater onrechtstreeks maximaal terug in de grond te brengen via een bovengrondse infiltratievoorziening;
4. het niet-verontreinigd bemalingswater maximaal op te vangen, te bufferen en nuttig te gebruiken voor huishoudelijke en/of niet-huishoudelijke toepassingen;
5. het niet-verontreinigd bemalingswater te lozen in een oppervlaktewater, waterloop, een kunstmatige afvoerweg voor hemelwater of in het gedeelte van de gescheiden riolering bestemd voor de afvoer van hemelwater;
6. slechts als geen enkele van bovenstaande met toepassing van de best beschikbare technieken mogelijk is, wordt het niet-verontreinigd bemalingswater geloosd in het gemengde rioleringsstelsel;
7. het is strikt verboden niet-verontreinigd bemalingswater af te voeren in het gedeelte van de gescheiden riolering bestemd voor afvalwater.

Hoe stel je een bronbemaling op?

Contacteer een erkend boorbedrijf of een studiebureau voor het opstellen en indienen van een bemaling. Hou ook rekening met:

• de richtlijnen van de Vlaamse Milieumaatschappij;
• de berekeningstool van de Vlaamse Milieumaatschappij;
• de richtlijnen voor grondwaterhandelingen van de OVAM (bij verontreinigde gronden).